Korte keten

De korte keten: recht van bij de boer. Deel 2: CSA & zelfpluk boerderijen.

Als je kraakverse groenten wil en daarbij de impact op het milieu tot een minimum wil herleiden, kom je automatisch bij het principe van de korte keten terecht. We hebben het vandaag over CSA & zelfpluk boerderijen!

De korte keten

Korte keten staat voor een directe band tussen de producent (boeren) en consument. Vergelijkbaar met de boer die zijn waren op de markt verkoopt of de melkboer die de flessen melk aan de deur afzet. Door het ontstaan van tussenhandel zoals supermarkten en groentewinkels is dat rechtstreekse contact grotendeels verdwenen. Er bestaan tegenwoordig initiatieven die deze band terug willen herstellen en duurzame voeding bij een breed publiek brengen.

We hebben geen ervaring met elk van deze organisatiestructuren, maar in grote lijnen werken ze rond dezelfde criteria: de aankoop gebeurt rechtstreeks bij een voedselproducent uit de regio en deze doet aan duurzame landbouw. Als je gebruik maakt van het systeem van de korte keten, creëer je minder verpakkingsafval, leggen de producten geen onnodige kilometers af en steun je de lokale economie.

Deze keer hebben we het over CSA & zelfpluk boerderijen.

CSA-boerderijen

CSA staat voor Community Supported Agriculture: landbouw die door de gemeenschap wordt ondersteund. Door aan het begin van het seizoen je oogstaandeel te kopen, krijgt de boer de kans om zonder financiële zorgen de groenten en fruit te kweken. Risico’s zoals slechte weersomstandigheden worden ook door zowel boer als leden gedragen. Je krijgt in ruil voor je bijdrage een jaar lang toegang tot verse seizoensgroenten en/of fruit. CSA-boeren dragen zorg voor de bodem en het milieu en hechten belang aan de gezondheid van de consument. Vaak zijn CSA-boerderijen bio-gecertificeerd.

Hoe werkt het?

In het begin van het oogstjaar wordt je lid van een CSA-boerderij en betaal je je oogstaandeel, deze bijdrage is in veel gevallen een vast bedrag per persoon. Je stapt er met het hele gezin in (elk gezinslid betaalt zijn bijdrage). Voor kinderen is er dan een aangepast bedrag. Maar dit verschilt van boerderij tot boerderij.

Naargelang de boerderij waar je je bij aansluit, zijn er verschillende concepten die gehanteerd worden: zelfoogst of pakketten. Bij zelfoogst ga je zelf het veld op om je groenten en/of fruit te oogsten. Werkt de boerderij met pakketten, dan doet de boer het oogstwerk en zet die de pakketten wekelijks klaar op de boerderij of in een afhaalpunt.

Omdat je letterlijk deel wordt van de boerderij, houdt de boer je via e-mail op de hoogte van het reilen en zeilen op het veld. Zo weet je ook precies wanneer gewassen geoogst kunnen worden.

Zelfpluk boerderijen

Hoewel veel CSA-boerderijen zelfoogst boerderijen zijn, hebben we het bij zelfpluk boerderijen over een iets ander concept.

Bij zelfpluk boerderijen betaal je geen oogstaandeel in het begin van het seizoen. Het gaan hier meestal over boerderijen die kleinfruit aanbieden zoals aardbeien of bessen, maar ook kruiden of sommige groenten. Je gaat naar de boerderij, plukt de hoeveelheid die je wil en betaalt je oogst op basis van het gewicht.

Gratis pluktuinen

Peren zijn aan het rijpen in de pluktuin van Park Den Brandt.

Naast de betalende zelfpluk boerderijen bestaat er ook zoiets als gratis voor publiek toegankelijke pluktuinen. Zo is er bijvoorbeeld de openbare pluktuin in Park Den Brandt in Antwerpen, waar je onder andere appelen, pruimen, peren en kersen kan oogsten. De omwalde pluktuin bevindt zich aan de linkerzijde van het kasteel.

Het principe geldt hier: je plukt enkel voor eigen gebruik, je kiest enkel de rijpe vruchten en beschadigt geen planten.

Er worden meerdere soorten per gewas gekweekt, die op verschillende momenten oogstklaar zijn. Op een handig informatiebord aan de ingang kan je zien waar je welke fruitboom of bessenstruik terugvindt, en wanneer je rijpe vruchten kan verwachten. Zo kan je er voor sommige pruimen in augustus al terecht, terwijl andere in september nog rijpen.

Ook in Veurne werkt men aan een pluktuin. Die zou eind dit jaar een worden aangelegd tussen de Bouillartlaan en de Burgweg.

Wat zijn jou ervaringen met CSA of zelfpluk boerderijen? Of ken jij nog openbare pluktuinen? Laat het ons weten!

Meer weten? Op deze websites kan je op zoek gaan naar CSA-of zelfplukboerderijen bij jou in de buurt!

Bekijk ook andere mogelijkheden om lokaal en duurzaam te kopen:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *