Een eigen moestuin in de stad is niet evident. Je woont vaak klein of hebt geen eigen tuin. Samentuinen is een mooi initiatief voor mensen die op kleine schaal groenten willen leren kweken in hun eigen buurt.
Toen ik in de zomer van 2017 naar mijn rode peperplantjes keek die voor het raam in mijn appartement stonden, kwam ik tot een helder inzicht. Allereerst dat ik niet zo van pikant eten houd en ten tweede dat ik best wel meer soorten groenten wil leren kweken, dan enkel diegene ik voor mijn raam met beperkt zonlicht kan zetten.
Diezelfde dag contacteerde ik de verantwoordelijke van de volkstuinen in Berchem. Deze stuurde mij een invulformulier waarop vermeld stond dat alle kandidaat huurders één jaar op proef moeten mee tuinieren in het project ‘samentuinen’. Ik wist toen niet wat dat samentuinen betekende, maar ik wou een volkstuin, dus schreef ik mij er voor in.
Na een jaar lid te zijn van de samentuinen en ondertussen al heel wat geoogst, kreeg ik opnieuw telefoon van de verantwoordelijke van de volkstuinen. Er kwamen percelen vrij en ik kon eentje huren als ik wou. Maar ondertussen was ik zo fan geworden van mijn samentuin, dat ik vriendelijk bedankte.
Samentuin
Een samentuin is een tuin waar mensen samen ecologisch tuinieren. In sommige tuinen krijgt elke tuinier een eigen perceel en beheert hij samen met de groep de gezamelijke plekken zoals de randplanting of een kruidtuin. In andere samentuinen wordt het hele perceel samen bewerkt en beslist men samen wat er aangeplant wordt.
Ikzelf ben lid van een samentuin in de Belpairestraat in Antwerpen, waar je een eigen klein perceel mag bewerken en samen een groter perk in de tuin deelt. Dat laatste deel is ook bedoeld voor diegenen die wel in een tuin willen werken maar waar voor een eigen perceel niet hoeft.
De tuin is begin dit jaar opnieuw aangelegd en heeft er een gezellig zithoekje onder een pergola bijgekregen, die de komende jaren zal overgroeid worden door verschillende klimplanten. Ook buurt composteren werd dit jaar geïntroduceerd, zodat we ons groenten- en fruitafval kunnen brengen naar de composthoop in onze samentuin.
Je eigen oogst
‘Waauw, zo’n mooie courgette!’, ‘Hé, nu groeit hier opeens munt tussen! ‘Eikes, die plant zit vol met dikke rupsen!’; het is altijd wat anders in onze tuin. Hoe klein ons perceel ook is, we leren er elk jaar door bij.
Dit jaar hebben we bijvoorbeeld gemulcht met houtsnippers en planten in verschillende hoogtes gecombineerd, om meer uit de kleine oppervlakte te halen. De mulch laag heeft tijdens de hete zomer veel geholpen om het weinige water vast te houden en de verschillende lagen van planten zorgden ervoor dat ze elkaar en de bodem voldoende schaduw gaven.
Wanneer je zelf geen tuin aan je huis hebt, is het ook handig om een gratis voorraad kruiden vlakbij huis te hebben. Zo hoeven we onder andere tijm, rozemarijn en salie niet meer uit de winkel te halen.
Meedoen
Ondertussen bestaan er al wel wat samentuinen in Vlaanderen. Een 50-tal daarvan zijn in beheer van Velt vzw, sommigen worden ook als eigen vereniging of vzw georganiseerd. In Antwerpen worden een aantal samentuinen beheerd door Stadsakker.
Stadsakker, een project dat onderdeel is van Buurthuis Posthof vzw, beheert ook onze samentuin. Om lid te worden van zo’n samentuin hoef je niets te betalen, wel vraagt Stadsakker om enkele uren per jaar mee te helpen in het buurthuis tijdens de volkskeuken bijvoorbeeld.
Meer info:
- Tuinieren in Antwerpen (lijst met samentuinen in en rond Antwerpen)
- Stadsakker (Facebookpagina van Stadsakker)
- Velt-samentuinen